festival Beyond Japan Film Festival

In oktober strijkt de vierde editie van het Beyond Japan Film Festival drie dagen neer in de Lijsterbes, met een gevarieerd programma. Oprichter en programmator Francesco Serafini, van oorsprong Italiaans maar geboren in Brussel, is naast professioneel fotograaf ook een groot filmliefhebber. Samen met zijn Japanse vrouw woont hij al jaren met plezier in Kraainem. Waarom hij het festival oprichtte? Omdat er in Brussel en omstreken simpelweg nog geen Japans filmfestival bestond.

Serafini: ‘De start van het festival was meteen een uitdaging, omdat we te maken kregen met covid’, schetst Serafini het begin. ‘Ik besefte ook dat een formule met alleen films op het programma niet de juiste was. We willen tonen wat de Japanse cultuur te bieden heeft, in de volledige breedte. De Japanse keuken is meer dan alleen sushi en de filmcultuur is meer dan alleen anime (Japanse tekenfilms, red.). Ik wilde geen nichefestival creëren waar alleen nerds naartoe zouden komen. Daarom vertonen we in het weekend zes f ilms, elk uit een ander genre: een documentaire, een komedie, het betere drama en zelfs een oude ‘horrorfilm’: The Snow Woman uit 1968. Een film die we vandaag misschien eerder een sprookje zouden noemen.’

Hiroshima en Godzilla

Als het over tekenfilms gaat, ondervinden festivals ook veel concurrentie van de bioscopen en streamingplatformen.
Serafini: ‘Ik wil er natuurlijk voor zorgen dat we films kunnen vertonen die je niet zomaar ergens anders kan zien. Daarom selecteer ik de anime altijd zo laat mogelijk. Dit keer is het Dans un recoin de ce monde van Sunao Katabuchi uit 2016 geworden. Vrijdag voor scholen, zondag nog eens op de familiedag. Hij past goed bij ons vrijdagprogramma omdat we dan de tachtigste verjaardag van het einde van de Tweede Wereldoorlog herdenken. De film gaat over een jong meisje in Hiroshima en onze jongste generatie weet niet zo veel meer over de atoombommen die toen op Japan zijn gevallen.’

‘Een tekenfilm over een ernstig onderwerp past bij mijn filosofie om zowel ernstige als luchtige onderwerpen te durven bespreken. Daarom hebben we het op vrijdagavond ook over de Godzilla-films. De Amerikaanse versie van Godzilla was echt verschrikkelijk, maar in Japan zijn er wel 40 films over gemaakt. De laatste twee daarvan zijn echt goed. De allereerste dateert uit 1954, toen het land nog in puin lag na de oorlog. Het was een pamflet tegen de atoombom, en dus tegen Amerika. Na een zaalgesprek tonen we in première ook een documentaire over Ishiro Honda, de regisseur van de eerste film, die ook een vriend en medewerker was van Akira Kurosawa.’

De klassiekers

Met Kurosawa belanden we echt bij de klassiekers. En ook daar heeft Serafini een verrassing in petto: ‘Op zaterdag vertonen we onder andere Shall we dansu. Een titel die je misschien herkent, omdat er een Amerikaanse remake van bestaat: Shall we dance, met Richard Gere en Jennifer Lopez. Weinig mensen weten dat het origineel Japans is. Met in plaats van Richard Gere Koji Yakusho in de hoofdrol, dezelfde acteur die je recent in Perfect Days van Wim Wenders kon zien.’ (Opgelet: deze bijzondere films zijn moeilijk met Nederlandse ondertitels te verkrijgen. Daarom gaat het om Engelse versies of originele versies met Franse ondertitels.)

Een kinderfeest

Naast de films vind je op het festival ook toffe randprogrammering voor jong en oud, met het beste uit de Japanse cultuur. ‘Vrijdag organiseren we na de film Le goût du sake van Yasujiro Ozu (1962), een echt meesterwerk trouwens, een sakeproeverij met Kaori Tea & Spices. Ook bijzonder is dat we op zondagochtend een ‘matsuri’ organiseren. Dat is in Japan een dorpsfeest in het veld. Hier doen we het vooral voor de kinderen, met springkastelen, een sumocompetitie, een Pokémonloterij en een workshop origami.’

Kan het festival ook rekenen op de komst van Japanners die in België wonen? ‘Eerlijk gezegd niet. Er wonen ongeveer 5.000 Japanners in België, maar die zijn nogal verlegen. Er komen er wel een paar, maar wij mikken sowieso op een internationaal familiepubliek dat de Japanse cultuur in al haar facetten wil leren kennen. Deze zomer was ik in Osaka voor de Wereldtentoonstelling. Op het einde van de dag drong mijn vrouw eropaan om ook nog naar het Belgische paviljoen te gaan. Daar was een tiener die me herkende als organisator van het festival. Dat maakte me wel trots.’