De progressieve bluegrass van Rawhide
06/12/23
Thierry Schoysman keert in december terug naar Kraainem, het dorp van zijn jeugd. Hij neemt zijn onafscheidelijke banjo mee en Rawhide, de band die al sinds 1977 generatie na generatie vertrouwd maakt met het Amerikaanse bluegrassgenre.
Wij spelen géén cowboymuziek
Je mag de in Moorsel, deelgemeente van Tervuren, wonende Thierry Schoysman gerust de ongekroonde bluegrasskoning van de Rand noemen. Dit najaar toert hij door
Vlaanderen met de herneming van het theaterstuk The Broken Circle Breakdown, dat aan de basis lag van de succesfilm met Veerle Baetens en Johan Heldenbergh. Schoysman figureerde ook in de film. Dit keer zijn de acteurs van dienst Lize Feryn en Roel Vanderstukken. Het kwartet dat diepgewortelde bluegrassakkoorden en -harmonieën bij het stuk maakt is de Antwerpse band Rawhide, waar Schoysman sinds 1991 banjo speelt en zingt. Zijn passie voor bluegrass kreeg eind jaren 70 vorm. ‘Ik had weleens een banjo gehoord op de radio bij de The Eagles, maar ik raakte helemaal in de ban toen mijn broers thuiskwamen met de partituur van Duelling Banjos, het thema uit Deliverance. Veel mensen hebben na het zien van die film over een kanotocht in de Appalachen een banjo gekocht.’ Toen hij op zijn 13e verjaardag een 5-snarige banjo cadeau kreeg, nam de bluegrass hem definitief bij het nekvel.
Snaren en harmoniën
‘Bluegrass is een subgenre van country. Het is akoestische muziek met meerstemmige zang en snaarinstrumenten: banjo, mandoline, viool, gitaar, contrabas en dobro. Bluegrass werd begin jaren 40 uitgevonden door de Amerikaan Bill Monroe. Hij combineerde het geluid van string bands met invloeden van blues en gospel.’
Toen Schoysman op zijn 25e ingelijfd werd bij Rawhide was er even twijfel om de naam van de band te veranderen, omdat die toen vaak vereenzelvigd werd met de gelijknamige westernreeks met Clint Eastwood. ‘Terwijl wij helemaal géén cowboymuziek spelen. Cowboys komen uit Texas en Oklahoma, bluegrass stamt uit Kentucky. De foute link werd nog versterkt door de term ‘country & western’, een samenvoegsel om twee verschillende muziekstijlen in dezelfde platenbak te kunnen leggen.’
Rawhide brengt progressieve bluegrass: naast klassiekers uit het genre adapteren ze ook popsongs. Online vind je een fraaie versie van Matthew and son van Cat Stevens, maar de band steekt ook nummers van The Mamas & the Papas en Paul Anka in een bluegrasskleedje.
Nieuw bloed
Schoysman zag Rawhide op zijn 14e voor het eerst live op een festival in Molenbeek waar hij zelf ook optrad. ‘Ik speelde amper een jaar banjo en de leden kwamen me al feliciteren. Tegelijk herinner ik me hoe lastig het was om gelijkgestemden te vinden. Op zoek naar muzikanten stopte ik ooit een annonce met mijn contactgegevens tussen de bluegrassplaten in de Fnac.’ Verjonging blijft een heikel punt. ‘Ik ben lang de jongste geweest, terwijl de scene wel openstaat voor nieuw bloed.’ Op zijn 57e
ziet Schoysman, die ook banjoles geeft, de interesse vooral groeien bij klassiek geschoolde muzikanten. ‘Vroeger volgden die enkel hun partituren, nu spreiden ze hun vleugels uit naar jazz en folk. Ze hebben een goede techniek en leren snel bij.’
Tom Peeters