De ontmoeting met Bill Keith veranderde mijn leven

Banjospeler Thierry Schoysman

Tot zijn drieëntwintigste woonde Thierry Schoysman met zijn gezin in Kraainem. ‘Dat is lang geleden. Het gaat terug tot de jaren zeventig en tachtig. We woonden in de Grensstraat op een steenworp van het Brussels Gewest en de Université Catholique de Louvain (UCL). Mijn kleuterklas was aan de overkant van de straat.’

Of hij een sterke band heeft met de gemeente? ‘In Sint-Pieters-Woluwe speelde zich de rest van mijn jeugd af. Ik zat ook niet in een vereniging. Daardoor bouwde ik misschien niet zo’n sterke band op met de gemeente. Maar ik kwam graag en regelmatig terug, tot het overlijden van mijn ouders.’ Ondertussen woont Thierry in Moorsel, een deelgemeente van Tervuren. Vanuit Kraainem via enkele omwegen langs

Ternat en Sterrebeek. ‘Het is dorpser dan Kraainem. Mijn broers wonen daar intussen ook niet meer. Een van hen woont in Meise, de andere in Wezembeek-Oppem.’

Schilderijen, het leger en de banjo

De kunstgenen heeft Thierry van zijn moeder. ‘Ze was kunstenares, tekende en maakte schilderijen. Ook voor modehuizen tekende ze. Maar tentoonstellingen deed ze zelden.’ Zijn vader daarentegen was beroepsmilitair. ‘Op de administratie van IDefensie bekleedde hij een vrij hoge functie. Op missie gaan deed hij gelukkig niet. Meer zelfs: hij was elke avond stipt om kwart voor zes thuis.’

De gitaar ontdekte Thierry op zijn tiende. Zijn grote broer en moeder hadden er een. ‘Mijn broer verbood mij om zijn gitaar aan te raken. Maar als je een kind iets verbiedt, is de drang om het te doen des te groter.’ Niet veel later, op zijn dertiende, ontdekte hij de banjo. Het instrument waar hij veertig jaar later nog op speelt en dat aan de basis ligt van zijn bluegrasscarrière. ‘Notenleer heb ik nooit gevolgd. Ik speelde meteen muziek en had een privéleraar in Brussel.’

En op zijn vijftiende ontmoette hij Bill Keith, een Amerikaanse bluegrassmuzikant, op een workshop. ‘Dat veranderde mijn leven’, zegt Thierry. ‘Hij is een van de absolute grootheden van het bluegrassgenre en heeft me sterk beïnvloed. Ik heb me gespecialiseerd in zijn stijl van banjo spelen. Hij intrigeert mij nog steeds.’ Daaruit groeide ook een hechte vriendschap. ‘Als hij naar België kwam, verbleef hij bij ons, en als ik naar Amerika ging, was ik welkom bij hem.’

Vergroeid met bluegrass

Intussen schuimt Thierry heel Europa af met zijn bands The Sons of Navarone, Rawhide en Table for two, een duoproject met zijn Deense vriendin. ‘Maar bluegrass is in Europa geen groot genre’, zegt Thierry. Bij de meeste mensen doet het geen belletje rinkelen. ‘Het is een traditionele Amerikaanse muziekstijl, waarin harmonische samenzang en akoestische snaarinstrumenten als banjo, mandoline, viool, dobro, gitaar en contrabas centraal staan.’

‘Geleidelijk aan heb ik een reputatie opgebouwd. Ik ben bekend bij de meeste Europese bluegrassartiesten. Nu mag ik bijna overal spelen en heb ik over het hele continent vrienden met dezelfde passie. Maar bluegrassmuzikanten zijn geen popsterren. Na een optreden gaan we een glas drinken in de bar. Een gesprek aanknopen is gemakkelijk.

The Broken Circle Breakdown als boost

Door de film The Broken Circle Breakdown, die in 2012 uitkwam, kreeg het genre in België een boost. ‘Nu verwijs ik gewoon naar de film als ik bluegrass moet uitleggen’, zegt Thierry. ‘Plotseling mochten we op grotere podia staan, en speelden we rond Sint-Jacobs tijdens de Gentse Feesten, vlak na Raymond van het Groenewoud. Dat is een leuke herinnering naast veel andere.’

Voor 2023 heeft de muzikant leuke vooruitzichten. ‘We toeren in Vlaanderen met een theaterversie van The Broken Circle Breakdown met Lize Ferryn en Roel Vanderstukken. Met mijn band Rawhide speel ik de livemuziek.

In april beginnen we in het Fakkeltheater in Antwerpen. Daarna trekken we verder door Vlaanderen. Ik zou graag nog eens in Kraainem of in de buurt spelen, maar dat beslis ik natuurlijk niet’, besluit Thierry.

Tekst: Maarten Croes
Uit: de lijsterbes februari 2023